Page 18 - 98215 Patrijspoort sept2025 DEF LR

Noodgebouwen

Het Rijk kon 800 woningen in natura kopen bij de Oostenrijkse systeembouwfirma Thermobau
en gemeenten konden deze vervolgens weer van het Rijk kopen. Den Helder kocht in 1948 48
van deze montagewoningen. Daarvan werden er 38 in Huisduinen geplaatst en 10 aan de
Borneolaan. Huisduinen kreeg er in verhouding veel, omdat deze houten huizen, ”geen
wonderen van schoonheid” genoemd, “daar in de toekomst in ieder geval nog als
seizoenwoningen zouden kunnen worden gebruikt”. Daarnaast was in Huisduinen vrij veel ruimte
beschikbaar, want de houten huizen moesten vanwege de brandveiligheid ruim uit elkaar
worden geplaatst.

In 1946 schonk het Zweedse Rode Kruis Nederland kant en klare bouwpakketten voor diverse
functies. Deze pakketten konden worden aangevraagd bij het Ministerie van Wederopbouw en
Volkshuisvesting en voor relatief weinig geld worden gekocht.
Den Helder kocht een aantal van deze barakken. Zij werden in 1947 geplaatst aan de
Hoofdgracht (als noodlokaal kweekschool), eveneens in 1947 aan de Hector Treubstraat (als
school voor Voortgezet Lager Onderwijs) en in 1948 aan de Pasteurstraat (als lagere school;
dit was de latere Groene Poolster). Voor de functie van ziekenhuis was een vijftal Zweedse
barakken aan de Huisduinerweg geplaatst; in de jaren ´60 zijn die veelal hergebruikt ten
behoeve van sportvelden en de Marine.

Nieuw Oud Den Helder

Nieuw Oud Den Helder wordt gekenmerkt door een naoorlogs stedenbouwkundige aanleg,
binnen een historische omwalling. Omdat de herbouw van het oude dorp één van de eerste
naoorlogse acties was, is de wederopbouwarchitectuur op traditionele manier uitgevoerd. Her
en der zijn nog voormalige buurtwinkeltjes, ambachtelijk gemetselde tuinpoorten, een hofje,
een wijkgebouw, een school, alles rond een centraal groen gebied. Opmerkelijk zijn twee
opvallende vooroorlogse gebouwen aan de J. van Heemskerkstraat, die in de oorlog niet zijn
gesloopt, omdat zij in gebruik waren genomen door de Duitsers.
Het Dorus Rijkershofje, aanvankelijk bestaand uit drie hofjes, dateert van circa 1950. Het
meest westelijke hofje werd halverwege de jaren ‘70 gesloopt vanwege de noodzakelijke
dijkverhoging. Het hofje is vanwege de traditionele plattegrond een interessante invulling
binnen een moderne stedenbouwkundig plan. Het oogt vriendelijk, met name het westelijke
hofje, vanwege de eenheid in architectuur, terwijl bij het oostelijke hofje de eenheid in
architectuur is verdwenen.

Patrijspoort september 2025/ pagina 16